دیابت از بیماری های مهم در جهان تلقی می گردد سوء مصرف مواد از مهم ترین مشکلات اجتماعی در ایران می باشد.
یکی از مواردی که به عنوان یک عامل خطر در بیماران دیابتی عمل نموده و می تواند در سیر بیماری و کنترل آن پیامدهایی را به همراه داشته باشد مقوله سوء مصرف مواد در بیماران دیابتی می باشد.سوءمصرف واژه ای است که به صورت مصرف دارو یا مواد شیمیایی غیر قانونی و یا استفاده نادرست از داروها و مواد شیمیایی مجاز در جهت اهداف غیر درمانی و تغییر خلق و خو تعریف می گردد و در حال حاضر نیز به عنوان یک چالش و نگرانی عمده در جهان امروز محسوب می گردد.به طور کلی مواد به شکل ها و صور مختلف وجود داشته و باعث ایجاد وابستگی در شخص می گردند که در این بین می توان به تریاک، کراک، شیشه، محرک ها، الکل، برخی داروها و غیره اشاره نمود .از طرفی بررسی ها گویای آن بوده که سوء مصرف مواد در بین بیماران دیابتی شایع بوده و در برخی مطالعات مشخص شده است که این بیماران نسبت به افراد دیگر بیشتر از مواد مخدر استفاده می کنند.
در این بین وجود باورهاونگرشهاینادرستوغلط مبنی بر کاهش مقدار قند خون و تسکین عوارض ناشی از دیابت به دلیل مصرف مواد در بین این بیماران نیز وجود داشته و باعث شده این روند وجود داشته باشد. در یک بیمار دیابتی علی رغم در پیش گرفتن برنامه مراقبتی جهت کاهش قند خون، قند خون به دلیل سوء مصرف و وابستگی مواد می تواند افزایش یافته و باعث ایجاد عوارض بیماری می گردد.
بر اساس مطالعات صورت گرفته در بیماری های مزمن برخی بیماران به دلیل کم نمودن درد ناشی از این بیماری ها، مبادرت به مصرف مواد مخدر و بخصوص تریاک می نمایند که کاری کاملا اشتباه می باشد.
سوء مصرف تریاک و مشتقات آن دارای تاریخچه و قدمت طولانی طولانی داشته به طوری که در برخی فرهنگ ها در درمان برخی بیماری ها از آن استفاده می کردند. سوءمصرفتریاکدربیماراندیابتی از منظر دیگری نیز این افراد را تحت تاثیر قرار خواهد داد به طوری که بر روی وضعیت اقتصادی بیمار دیابتی تاثیر گذاشته و باعث ایجاد مشکلات و چالش های مالی منجمله ناتوانی در خرید دارو ها و تامین هزینه های درمان و مراقبت بیماری خواهد شد و در نهایت بیمار دچار عوارض بیماری و مشکلات منتج از عدم کنترل مطلوب قند خون خواهد شد.
از طرفی با توجه به عوارض و آثار نامطلوب مصرف مواد مخدر بر درمان و مقوله کنترل بیماران دیابتی ، توجه ویژه به این بیماران و انجام مداخلات پیشگیرانه حائز اهمیت خواهد بود.
منبع :
علی ساورعلیا : بررسی اپیدمیولوژیکی مصرف تریاک در بیماران دیابتی نوع 2 ساکن در مناطق روستایی شهرستان بندرگز در سال 1397، مجله کمیته تحقیقات دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، سال 1398 ، شماره 4، زمستان ، صفحات 62- 50
